OUDERLIJK GEZAG
wat is gezag
Als je het ouderlijk gezag hebt over een kind, ben je verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind. Dit houdt onder meer in dat je de wettelijke vertegenwoordiger bent van het kind en dat je het vermogen van het kind beheert.
Ouderlijk gezag tot welke leeftijd
Het ouderlijk gezag heb je totdat je kind 18 is geworden en dus meerderjarig is. Je kan het ouderlijk gezag eerder verliezen als de rechter dit heeft uitgesproken.
Rechten vader met gezag
- het recht je kind te verzorgen en op te voeden. (opmerking: in de wet staat niet dat je recht zou hebben op co ouderschap)
- het recht wettelijk vertegenwoordiger te zijn van je kind
- het recht het vermogen van het kind te beheren (tenzij erflater in testament anders heeft beslist)
- het recht tot het hebben op overleg en het nemen van beslissingen over belangrijke dingen. Zoals medische kwesties, verhuizen, schoolkeuze, keuze sportclub, buitenlandse reis enz
- het recht op het vastleggen van afspraken in een ouderschapsplan als jullie uit elkaar gaan
Naast het hebben van wettelijke rechten zijn er ook wettelijke plichten:
- verplicht tot verzorging en opvoeding van kind. (als bijv. een vader geen contactregeling wil met kind kan de moeder de rechter verzoeken een regeling vast te stellen)
- plicht tot betalen kinderalimentatie
-plicht tot betalen van schade veroorzaakt door jong kind (aansprakelijkheid)
-plicht tot consultatie, overleg met andere ouder en het samen nemen van beslissingen (dit kan ook per e-mail bijv. als je in een ander land woont)
Wanneer ouderlijk gezag?
Over minderjarige kinderen die tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap zijn geboren, bestaat automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag.
Gezamenlijk gezag
Het gezamenlijk gezag blijft na een echtscheiding bestaan. Daarvoor is niet noodzakelijk dat er sprake is van een goede verstandhouding of goede communicatie tussen beide ouders. Handhaving van het gezamenlijk ouderlijk gezag wordt over het algemeen in het belang van het kind geacht.
In de praktijk betekent gezamenlijk gezag dat ouders samen de belangrijke beslissingen over de opvoeding, schoolkeuze, medische behandeling, verhuizing, aanvraag paspoort/visum en financiële kwesties moeten nemen. Kleine alledaagse beslissingen over de kinderen worden genomen door de verzorgende ouder. Wanneer de ouders het hierover niet eens kunnen worden, kan de kwestie worden voorgelegd aan de rechter.
Gezamenlijk gezag aanvragen
Als de ouders niet zijn gehuwd heeft de moeder alleen het gezag. Dit heet EENHOOFDIG GEZAG. Dit neemt niet weg dat de vader wel gezag kan verkrijgen.
Beide ouders kunnen namelijk bij de griffier van de rechtbank een verzoek indienen voor het verkrijgen van het gezamenlijk ouderlijk gezag. verzoek gezamenlijk ouderlijk gezag.
Gezag aanvragen vader
Als de moeder niet meewerkt aan een verzoek gezamenlijk gezag dat kan de vader gezag aanvragen via de rechter.
❇
erkenning
Ingaande 1 januari 2023 is hierin een wijziging gekomen.
Degene die op of na 1 januari 2023 een kind erkent krijgt daarbij (volgens de wet) ook het (gezamenlijk) gezag over het kind. Deze wijziging geldt voor de ongehuwde ouders.
Erkenning voor 1 januari 2023: Verschil tussen erkenning en gezag
Je kreeg, als ongehuwde, vóór 2023 bij erkenning niet automatisch het gezag, het ouderlijk gezag moet in dat geval via de rechtbank geregeld worden.
Verschil Gezag en Voogdij
Minderjarigen ( 0 tot 18 jaar) staan onder gezag. Onder gezag wordt verstaan ouderlijk gezag of voogdij.
-Ouderlijk gezag wordt door de ouders gezamenlijk of door één ouder uitgeoefend.
-Voogdij wordt door een ander dan een ouder uitgeoefend. Het ouderlijk gezag over kinderen kan door maximaal 2 personen worden uitgeoefend.
Gezag aanvragen vader
Het kan voorkomen dat de met gezag belaste moeder de vader geen toestemming wil verlenen voor het verkrijgen van dat gezag. In dat geval kan je een verzoek tot vervangende toestemming, via advocaat indienen. De rechter bepaalt dan of dat verzoek wordt ingewilligd op basis van een afweging van de belangen van zowel de vader, de moeder als het kind.
Het verzoek tot vaststelling gezamenlijk gezag wordt alleen afgewezen:
*als er sprake is van het KLEMCRITERIUM : er bestaat een onaanvaardbaar risico dat het kind klem of verloren raakt tussen beide ouders, of
*als afwijzing anderszins in het belang van het kind noodzakelijk is.
🟣 EENHOOFDIG GEZAG AANVRAGEN
Ook kan het voorkomen dat bij gezamenlijk gezag, één van de ouders van mening is dat de andere ouder niet meer belast mag zijn met het gezag over een minderjarige. (argumenten gebaseerd op klemcriterium)
🟣 WANNEER WORDT EENHOOFDIG GEZAG TOEGEKEND
Stel: de ene ouder woont in Nederland en de andere ouder in Australië. Dit enkele feit is niet voldoende om het gezamenlijk gezag te wijzigen, want de ouders kunnen met elkaar overleggen en beslissingen maken, over belangrijke dingen betreffende hun kind via mailberichten, what's app, zoom enz.
🟣 Kans op eenhoofdig gezag :Als er enorme geschillen zijn tussen de ouders, waardoor samen overleggen en beslissingen nemen over het kind niet lukt. Dit kan zo erg worden dat dit absoluut niet meer in het belang van het kind is. Het kind kan klem komen te zitten, of verloren raakt, als de ouders geen beslissing nemen. De rechter hanteert dit "klemcriterium" om te oordelen of het gezag gewijzigd moet worden.
Kans op eenhoofdig gezag
Een voorbeeld. Stel: de ene ouder wil een paspoort aanvragen in verband met het bijwonen van een familiefeest in het buitenland. Nodig is toestemming van de andere gezaghebbende ouder, voor het aanvragen van een paspoort en toestemming vragen om naar het buitenland te mogen reizen met het kind. De kortgeding rechter kan in dit geval, op verzoek, vervangende toestemming verlenen voor het aanvragen van een paspoort en vervangende toestemming verlenen voor het reizen naar het buitenland.
Dus voor het toewijzen van een wijziging van het gezag is voor de rechter meer nodig dan het enkele weigeren mee te werken aan toestemming verlening voor: inschrijven school, aanvraag reispapieren, reizen naar buitenland, toestemming verhuizen met kind enz.:
🟣Resumerend: Wanneer wordt eenhoofdig gezag toegekend?
- Kind heeft last van de slechte communicatie waardoor bijv. gedragsproblemen ontstaan of leerproblemen
- Het is onmogelijk om het voor elkaar te krijgen dat de ouders weer met elkaar gaan communiceren, lukt ook niet met hulpverleners of mediator.
- De andere ouder is spoorloos
- De andere ouder is lang/veel afwezig geweest in het leven van het kind, zodat het niet mogelijk is beslissingen te nemen over het kind omdat de ouder het kind niet kent
🟣Eenhoofdig gezag aanvragen
*Je moet een advocaat inschakelen om een procedure tot wijziging van het gezag te starten. De procedure is via de rechtbank in het arrondissement waar het kind woont.
Advies aan de verweerder: Als je via de rechtbank van de andere ouder het verzoekschrift tot wijziging gezag ontvangt, is het verstandig een advocaat in te schakelen, omdat je alleen met een advocaat ook zelf schriftelijke verzoeken aan de rechter kan voorleggen.
Bijna altijd wordt in de procedure door de rechter advies gevraagd aan de Raad voor de Kinderbescherming. Een kind van 12 jaar of ouder wordt gevraagd om hun mening
Gevolgen wijziging gezag
De ouder die niet meer het gezag heeft, zal nog wel kinderalimentatie moeten betalen. Het kind blijft erfgenaam, het kind behoudt de achternaam enz.
OUDERLIJK GEZAG ONTBINDEN GEREGISTREERD PARTNERSCHAP
Ook in dit geval kan ik je adviseren omtrent de haalbaarheid van een procedure.
Heb je als ouders gezamenlijk het gezag over jullie kind, dan moet je als jullie uit elkaar gaan afspraken maken en dit vermelden in het ouderschapsplan. Ik kan jullie helpen bij het maken van het ouderschapsplan.
Als in het ouderschapsplan afspraken zijn vastgelegd en er moet een wijziging komen: Komen jullie er niet samen of met behulp van een mediator uit, dan is er de volgende mogelijkheid:
Op grond van artikel 1:253aBW kan de rechter op verzoek van de ouders of één van hen een regeling vaststellen inzake de uitoefening van het ouderlijk gezag. Deze regeling kan omvatten:
a. een toedeling aan ieder der ouders van de zorg- en opvoedingstaken, alsmede met overeenkomstige toepassing van artikel 377a, derde lid BW, een tijdelijk verbod aan een ouder om met het kind contact te hebben;
b. de beslissing bij welke ouder het kind zijn hoofdverblijfplaats heeft.
de rechter neemt hierbij een zodanige beslissing als hem in het belang van de kinderen wenselijk voorkomt.
Parallel ouderschap
Dit is iets anders dan co-ouderschap. Bij co ouderschap kan je goed met elkaar overleggen.
Als je niet meer goed met elkaar kan overleggen dan kan bijv. de rechter parallel ouderschap uitspreken. Afspraken staan zoveel mogelijk vast. Weinig tot geen overleg is dan noodzakelijk. Hierna een voorbeeld ouderschapsplan parallel ouderschap
Voorbeeld ouderschapsplan Parallel ouderschap: te vinden in beslissing 3.3 van uitspraak
RECHTBANK LIMBURG 18-08-2020, ECLI:NL:RBLIM:2020:6111
Gezamenlijk gezag, ondanks verstoorde communicatie, nu ouders voor parallel ouderschap (PO) kiezen. Er hoeft dan tussen hen geen communicatie over alledaagse- en opvoedingszaken plaats te vinden en de ene ouder mag zich niet bemoeien met de opvoeding van de ander. Hierdoor zullen kinderen geen last meer hebben van ontbreken samenwerking. Binnen PO- traject leren ouders afspraken te maken over hoe ze als ouders contact onderhouden en hoe zij elkaar zullen informeren.
Heb je een vraag of wil je een gratis kennismakingsgesprek ? Ga naar mijn contactformulier. Ik zal zo spoedig mogelijk antwoorden
